Μαδρίτη: Η απάτη με την επαγγελματική εκπαίδευση των οδηγών των πλατφορμών

Οι οδηγοί ενοικιαζόμενων οχημάτων είναι, για τις πλατφόρμες και τους εργοδότες, επισφαλείς εργαζόμενοι προς εκμετάλλευση και πέταμα. Η αγορά εργασίας από την οποία προσλαμβάνονται αποτελείται από μια λεγεώνα απελπισμένων ανθρώπων που χρειάζονται άμεσα δουλειά. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν είναι προετοιμασμένοι να αναλάβουν την ευθύνη ενός οχήματος με το οποίο θα μεταφέρουν επιβάτες και θα αντιμετωπίσουν την κυκλοφορία στην πόλη με γνώσεις πέρα από το GPS. Και οι ανακοινώσεις για κατάρτιση και της αξιολόγηση αυτών των εργαζομένων είναι μια φάρσα.

Είναι σαφές ότι αν απαιτούνταν οι ίδιες γνώσεις, εκπαίδευση και αξιολόγηση με αυτές των οδηγών ταξί, η κυκλοφορία και η πρόσληψη «οδηγών-ζόμπι» θα μειωνόταν τόσο δραστικά ώστε οι πλατφόρμες δεν θα μπορούσαν να προσφέρουν τις σημερινές τους υπηρεσίες στους αφελείς χρήστες. Έτσι, οτιδήποτε διαφημίζεται ως επαγγελματική κατάρτιση των οδηγών ενοικιαζόμενων είναι, στην πραγματικότητα, μια απάτη. Μια απάτη που καλύπτει αυτό που θέλει η μαφία του κλάδου και οι διεφθαρμένοι πολιτικοί: να καταργήσουν τα εργασιακά δικαιώματα και να τραφούν από τους εργαζόμενους στις πλατφόρμες, πράγμα που είναι βασικά αυτό που επιδιώκει αυτό το επιχειρηματικό μοντέλο.

Το πλαίσιο

Τα ενοικιαζόμενα οχήματα είναι επιβατικά αυτοκίνητα με λιγότερες από εννέα θέσεις που οδηγούνται από οδηγό ο οποίος εκτελεί το έργο της μεταφοράς επιβατών. Στην Ισπανία μπορούν να κυκλοφορούν μόνο εάν ο ιδιοκτήτης έχει άδεια που εκδίδεται από την Αυτόνομη Κοινότητα στην οποία κατοικεί και είναι εγγεγραμμένος. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες αυτών των αδειών προσλαμβάνουν τις υπηρεσίες εταιρειών διαχείρισης στόλου, οι οποίες αναλαμβάνουν σχεδόν τα πάντα: συντήρηση και μίσθωση οχημάτων, διαχείριση στόλου, διαπραγμάτευση ποσοστών και πληρωμών με τις διαβόητες πλατφόρμες Uber, Bolt και Cabify κ.λπ.

Αυτές οι εταιρείες διαχείρισης, ιδίως αυτές με τον μεγαλύτερο αριθμό αδειών, δηλαδή η Grupo Auro, η Vecttor ή η Moove Cars, συμμετέχουν επίσης στην πρόσληψη εργαζομένων, μεσολαβούν στη σύναψη συμβάσεων μεταξύ των ιδιοκτητών αδειών και των εργαζομένων, στην επιβολή και τη ρύθμιση των συνθηκών εργασίας, συμμετέχουν στην υπογραφή συμφωνιών που εκπροσωπούν τον κλάδο, εκτελούν τις λειτουργίες του ελέγχου των υπηρεσιών μεταξύ των πλατφορμών και των οδηγών παράγοντας μια απάτη, μια παράτυπη υποκατάσταση που καταγγέλλεται εδώ και χρόνια και την οποία έχουν επιβεβαιώσει περισσότερα από ένα δικαστήρια εργατικών διαφορών: την παράνομη μεταφορά εργαζομένων μεταξύ εταιρειών διαχείρισης, ιδιοκτητών αδειών και των μοιραίων πλατφορμών «ακινησίας».

Ωστόσο, λόγω των άθλιων εργασιακών και οικονομικών συνθηκών των οδηγών και των απεριόριστων απαιτήσεων των διαχειριστών στόλου και των πλατφορμών, το επίπεδο εναλλαγής του εργατικού δυναμικού στον τομέα είναι εξαιρετικά υψηλό. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν υπηρετούν περισσότερο από λίγους μήνες και απολύονται πριν συμπληρώσουν τη δοκιμαστική τους περίοδο, γεγονός που γλιτώνει τις εταιρείες από την αντίστοιχη αποζημίωση. Ο αρνητικός αντίκτυπος αυτών των εναλλαγών επεκτείνεται στον χρήστη, ο οποίος αντιμετωπίζει έλλειψη τεχνογνωσίας και γνώσεων των οδηγών με μικρή ή καθόλου εμπειρία στις επιβατικές μεταφορές. Είναι επίσης επιζήμιες για την οδική ασφάλεια, καθώς η απειρία των οδηγών προστίθεται στην κόπωση και το άγχος που υφίστανται, γεγονός που εξηγεί το υψηλό ποσοστό ατυχημάτων των συγκεκριμένων οχημάτων.

Στην πραγματικότητα, όλοι όσοι εργάζονται οδηγώντας ένα ενοικιαζόμενο όχημα στερούνται τον επαγγελματισμό που αντιδιαστέλλεται από την ποιοτική μαθητεία και την απαιτητική αξιολόγηση που έχουν γενικά οι οδηγοί ταξί. Το επιχειρηματικό μοντέλο των ενοικιαζόμενων ανταγωνίζεται τον κλάδο των ταξί με ελάχιστους όρους και απαιτήσεις και οι αρμόδιες αρχές μεταφορών, ιδίως αυτές των νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων, στρέφονται στη μείωση των απαιτήσεων για τους οδηγούς ταξί, προκειμένου να μην αυξηθούν αυτές στα ενοικιαζόμενα, με απώλεια της ποιότητας των υπηρεσιών. Οι ίδιες οι πλατφόρμες έχουν ήδη αναλάβει να «εξομαλύνουν το έδαφος» ώστε η νομοθεσία να τις ευνοεί, χρησιμοποιώντας μεθόδους χαρακτηριστικές της Καμόρα και αξιοποιώντας τα μέσα ενημέρωσης που είναι υποταγμένα ή συνδέονται με τους πολιτικούς με τους οποίους έχουν σχέσεις.

Η απάτη των τεστ οδηγού ενοικιαζόμενου

Είναι κατανοητό ότι ο βαθμός πολυπλοκότητας της εργασίας ενός οδηγού ενοικιαζόμενου δεν είναι ο ίδιος με εκείνον ενός οδηγού λεωφορείου ή φορτηγού. Επομένως, αν έπρεπε να υπάρχει ένα σημείο αναφοράς, το πιο κοντινό είναι αυτό του κλάδου των ταξί, δεδομένου ότι οι εργοδότες των ενοικιαζόμενων υιοθέτησαν τμήματα της επαρχιακής σύμβασης ταξί, καμουφλάροντας έναν λανθασμένο και σκόπιμο τρόπο επιβολής όρων εργασίας στους οδηγούς τους, όπου δεν υπήρχε ακόμη συλλογική σύμβαση, ενώ θα έπρεπε να εφαρμοστεί το καταστατικό των εργαζομένων ελλείψει τέτοιας σύμβασης.

Ενδεικτικά, στην περίπτωση της Μαδρίτης, όποιος θέλει να γίνει οδηγός ταξί υποχρεούται να δώσει θεωρητικές εξετάσεις:

Γνώση της περιοχής: Η γνώση των διαδρομών, η γνώση του οδικού χάρτη και η ερμηνεία των χαρτών, ανεξάρτητα από την ύπαρξη GPS.

Γνώση των τοπόσημων: Γνώση του τρόπου εύρεσης των κέντρων και των προορισμών ενδιαφέροντος, δηλαδή γνώση της πόλης στο σύνολό της.

– Νομικό πλαίσιο: Νόμοι, κανονισμοί.

– Νομικό πλαίσιο: Προσβασιμότητα, εκπομπές και ζώνες χαμηλών εκπομπών, κανονισμός βιώσιμης κινητικότητας.

• Γνώση της ισπανικής γλώσσας.
• Γνώση του τιμολογιακού πλαισίου.

Απ’ όσο γνωρίζουμε, μόνο στη Γαλλία οι οδηγοί ενοικιαζόμενων πιστοποιούνται με θεωρητικές και πρακτικές εξετάσεις, με το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι μπορούν να εργαστούν οπουδήποτε, σε αντίθεση με τους Γάλλους οδηγούς ταξί. Αυτό το ενδιαφέρον για την «επαγγελματοποίηση» των οδηγών ενοικιαζόμενων προέρχεται φυσικά από τον Εμανουέλ Μακρόν και την εγγύτητά του με την Uber. Αυτό δεν συμβαίνει ούτε καν στις ΗΠΑ. Οι θεωρητικές εξετάσεις περιλαμβάνουν:

– Ρύθμιση της ιδιωτικής δημόσιας μεταφοράς επιβατών. Υποχρεώσεις και κυρώσεις.

– Ειδικοί κανονισμοί. Δικαιώματα και υποχρεώσεις των οδηγών και των επιβατών. Υποχρεώσεις και κυρώσεις.

– Οδική ασφάλεια. Κανονισμοί, κώδικας οδικής κυκλοφορίας και ορθές πρακτικές. Πρώτες βοήθειες.

– Διοίκηση επιχειρήσεων ενοικιαζόμενων. Νομικές υποχρεώσεις, προστασία δεδομένων πελατών.

– Γνώση γαλλικής και αγγλικής γλώσσας.

– Ανάπτυξη και εμπορική διαχείριση της εταιρείας ενοικιαζόμενων.

Τι συμβαίνει με την Κοινότητα της Μαδρίτης

Επιστρέφοντας στην εξέλιξη αυτής της ιστορίας και ανατρέχοντας στα αρχεία, το θέμα της επαγγελματικής κατάρτισης και αναγνώρισης των οδηγών ενοικιαζόμενων είχε τους υπερασπιστές και τους πολέμιούς του στον τομέα των ταξί. Οι πρώτοι υποστήριζαν ότι, αν τους ζητούνταν οι ίδιοι όροι, οι συμβάσεις των οδηγών ενοικιαζόμενων θα μειώνονταν δραστικά, καθώς θα αντιμετώπιζαν τις ίδιες δυσκολίες πρόσβασης στο επάγγελμα, αλλά πολύ λιγότερα πλεονεκτήματα από τους οδηγούς ταξί.

Έτσι, το 2021, το Τμήμα Μεταφορών της Κοινότητας της Μαδρίτης άναψε το φως και η κυβερνήτης Αγιούσο με την ομάδα της πούλησαν τη φάρσα της «επαγγελματοποίησης» μέσω ενός «τεστ παρόμοιου με αυτό που ζητά το Δημοτικό Συμβούλιο της Μαδρίτης από τους οδηγούς ταξί». Μια εξέταση που «θα αποτελείται από ένα ψυχοτεχνικό τεστ και μια θεωρητική εξέταση. Το τελευταίο, θα περιελάμβανε ερωτήσεις σχετικά με το νομικό πλαίσιο, τους ισχύοντες κανονισμούς, την αποτελεσματική οδήγηση και τον οδικό χάρτη». Παρουσιάστηκε ως ένα τεστ με 100 ερωτήσεις που θα έπρεπε να περάσουν οι οδηγοί ενοικιαζόμενων για να εργαστούν.

Αντιλαμβανόμενη τα προβλήματα που θα μπορούσε να προκαλέσει αυτό στους φίλους και συμμάχους τους στα ενοικιαζόμενα, στις αρχές του 2022 η Κοινότητα της Μαδρίτης άλλαξε γνώμη και η θέση της τότε ήταν να μην απαιτήσει εξετάσεις ή τεστ ικανότητας για τους οδηγούς ενοικιαζόμενων: μια νέα τροπή που συνάδει περισσότερο με τη φόρμουλα προσλήψεων μίας χρήσης που έδινε τόσα πολλά οφέλη στους εργοδότες και τις πλατφόρμες.

Αλλά η κακή εξυπηρέτηση των πελατών αυτών των υπηρεσιών, οι κίνδυνοι που αναλαμβάνει ο χρήστης αυτών των σχεδόν αυτοκτονικών ταξιδιών, το υψηλό ποσοστό ατυχημάτων, οι κακές κριτικές για τη συμπεριφορά των οδηγών ενοικιαζόμενων στα κοινωνικά δίκτυα, με λίγα λόγια η κοινωνική πίεση, ανάγκασαν την Αγιούσο να υποχωρήσει ξανά, και αφού χαλάρωσε την προηγούμενη πρόταση των εξετάσεων και της υποτιθέμενης επαγγελματοποίησης, ανακοινώνει τώρα τον υποχρεωτικό χαρακτήρα των εξετάσεων για να εργαστεί κανείς ως οδηγός ενοικιαζόμενου, «συμμορφούμενη έτσι με τον περιφερειακό κανονισμό που τέθηκε σε ισχύ στις 11 Ιανουαρίου 2024», αλλά με πολλές διαφορές σε σχέση με την προηγούμενη πρότασή της.

Οι διαφορές της πρόσφατης ανακοίνωσης της Κοινότητας της Μαδρίτης σε σύγκριση με όσα είχαν ανακοινωθεί τον Φεβρουάριο του 2021 είναι οι εξής:

– Οι εξετάσεις δεν περιλαμβάνουν ψυχοτεχνική εξέταση.

– Στη θεωρητική δοκιμασία, οι αρχικές 100 ερωτήσεις μειώνονται σε μόλις 60.

– Δεν υπάρχει εξέταση των κανονισμών, των κανονισμών του τομέα, της νομοθεσίας για τις μεταφορές επιβατών, των υποχρεώσεων, των κυρώσεων.

– Αφαιρέθηκε η εξέταη για την οδική ασφάλεια. Κανονισμοί, κώδικας οδικής κυκλοφορίας και ορθές πρακτικές… μηδέν.

– Αποδοτική οδήγηση… μηδέν.

Εν ολίγοις, αυτό που επιδιώκει αυτό το παραμύθι των «εξετάσεων» είναι να συμφιλιωθεί με την κοινή γνώμη, να καθαρίσει την καταστροφική εικόνα του οδηγού ενοικιαζόμενου (ο οποίος δεν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος, αγχώνεται με τα προσόντα, κουράζεται από τις ατελείωτες εργάσιμες ημέρες, καθίσταται επισφαλής και ταπεινωμένος κ.λπ.) στους χρήστες αυτών των υπηρεσιών (ή όπως τους αποκαλούν τόσο βολικά οι πλατφόρμες: «εμπειρίες»). Επιδιώκει επίσης να συμφιλιωθεί με τον τομέα των ταξί, γνωρίζοντας ότι σύντομα θα τον καταπιούν η Uber και οι συν αυτώ. Με τον καιρό, το τεστ ενοικιαζόμενων και ταξί θα είναι το ίδιο, αλλά με πολύ λιγότερες απαιτήσεις.

Κανείς δεν πρέπει να παραβλέπει το γεγονός ότι πρόκειται για μια στρατηγική των εργοδοτών, των φορέων εκμετάλλευσης VTC και των πλατφορμών… ακινησίας. Θα συνεχίσουν να υπολογίζουν στους εργαζόμενους για την εκμετάλλευσή τους με την εγγύηση ότι κανείς δεν θα τους κρίνει γι’ αυτό και με την υποστήριξη μιας κοινωνίας χωρίς ενσυναίσθηση που αργά ή γρήγορα θα πληγεί από τις καταστροφικές συνέπειες της νεοφιλελεύθερης πολιτικής.

Η απάτη με την οποία η Κοινότητα της Μαδρίτης ολοκλήρωσε το 2024 δείχνει τον δρόμο στις υπόλοιπες κοινότητες να ακολουθήσουν το παράδειγμά της, ώστε να μην υπάρξει ποτέ πραγματικός και αποδεδειγμένος επαγγελματισμός οποιουδήποτε οδηγού ενοικιαζόμενου, όσο κι θέλουν να τον πουλήσουν ως τέτοιο.