Κολοράντο: Οι οδηγοί εγκαταλείπουν την Uber και τη Lyft για να δημιουργήσουν τη δική τους εφαρμογή
Για χρόνια, η Uber και η Lyft κυριαρχούσαν στην αγορά του ridesharing στο Κολοράντο. Πρόσφατα, όμως, οι οδηγοί παρατήρησαν ότι οι εταιρείες δεν είναι τόσο διαφανείς όσο θα έπρεπε και αποφάσισαν να κάνουν κάτι γι\’ αυτό. Οι εργαζόμενοι σε πλατφόρμες διαμεσολάβησης πήραν τον έλεγχο της καριέρας και του μέλλοντός τους δημιουργώντας έναν συνεταιρισμό οδηγών με μια νέα εφαρμογή που ανήκει και λειτουργεί από τους ίδιους τους αυτοκινητιστές.
«Οι οδηγοί είναι απελπισμένοι αυτή τη στιγμή», λέει ο Μινσούν Ξι, εκτελεστικός διευθυντής του Εργατικού Κέντρου Rocky Mountain, το οποίο βοηθά τους οδηγούς στη δημιουργία του συνεταιρισμού. «Η προμήθεια κάποια στιγμή είχε φθάσει στο 65%. Σήμερα είναι μόλις 25%. Οι εργαζόμενοι κουράστηκαν πραγματικά με τον τρόπο με τον οποίο τους αντιμετωπίζουν η Uber και η Lyft».
Το 2022, οι οδηγοί δημιούργησαν την Ένωση Ανεξάρτητων Οδηγών του Κολοράντο, ένα συνδικάτο για τους οδηγούς επιβατικών μεταφορών, ντελίβερι, ποδηλάτων-ταξί και λιμουζινών. Βασικά αιτήματα του συνδικάτου ήταν οι πλατφόρμες να μην παίρνουν περισσότερο από το 25% της αμοιβής από κάθε διαδρομή ή παράδοση, να μοιράζονται περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις θέσεις εργασίας και να σταματήσουν να απενεργοποιούν τους οδηγούς χωρίς να αιτιολογούν αυτές τις αποφάσεις.
Ο Ξι ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο και μελετούσε τον τρόπο προστασίας των εργαζομένων, και ιδιαίτερα των εργαζομένων στις πλατφόρμες, πριν ενταχθεί στο εργατικό κέντρο. Γνωρίζει πολύ καλά τα ζητήματα που οδήγησαν τους οδηγούς να συνδικαλιστούν και ελπίζει ότι ένας συνεταιρισμός μπορεί να βοηθήσει. Η κίνηση αυτή θα επιτρέψει τελικά στους εργαζόμενους να λαμβάνουν οι ίδιοι αποφάσεις σχετικά με τη διοίκηση, τις αμοιβές και τη διαφάνεια.
Βασικός στόχος του Ξι είναι η υποστήριξη της έναρξης λειτουργίας της εταιρείας διαμεσολάβησης των οδηγών, μέσω της δημιουργίας κεφαλαίων, της εκπαίδευσής τους σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας μιας επιχείρησης και με την υποστήριξη των νομικών αλλαγών που θα βοηθήσουν την εταιρεία να ευδοκιμήσει. Εάν ο συνεταιρισμός επιτύχει τον στόχο του να έχει τουλάχιστον 2.000 οδηγούς όταν ξεκινήσει, θα είναι ο μεγαλύτερος συνεταιρισμός εργαζομένων στο Κολοράντο, λέει ο Ξι.
«Είναι ένα καλύτερο, δημοκρατικό μέρος για τους ανθρώπους», επισημαίνει. «Μπορούν πραγματικά να έχουν καλύτερες αμοιβές συν ένα καλύτερο εργασιακό περιβάλλον, με κέρδη τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζόμενους».
Για να ενταχθούν στον συνεταιρισμό, οι οδηγοί θα πληρώσουν 100 δολάρια και θα ολοκληρώσουν ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο προκειμένου να κατανοήσουν τη λειτουργία της εταιρείας και τις ευθύνες που συνεπάγεται η μερική ιδιοκτησία. Σε αντίθεση με την Uber και τη Lyft, το ποσό του κέρδους που λαμβάνει ο συνεταιρισμός από κάθε διαδρομή θα καθορίζεται σε αναλογία 80/20, με τους οδηγούς να λαμβάνουν το 80% και το υπόλοιπο 20% να πηγαίνει στον συνεταιρισμό για την πρόσληψη προσωπικού και την πληρωμή των λειτουργικών εξόδων.
Ο Ξι λέει ότι το σύστημα αυτό θα προσφέρει ευκαιρίες σε άτομα που δεν έχουν πολλές επιλογές εργασίας, όπως οι άνθρωποι από άλλες χώρες. Στο Ντένβερ, το 75% των οδηγών της Uber είναι μετανάστες. «Πολλοί εργαζόμενοι έχουν κολλήσει με την Uber… γιατί δεν έχουν άλλη διέξοδο», επισημαίνει.
Το Ντένβερ είναι η δεύτερη πόλη των ΗΠΑ στην οποία θα λειτουργήσει ένα τέτοιο μοντέλο. Ένας συνεταιρισμός οδηγών ξεκίνησε τη λειτουργία του στη Νέα Υόρκη το 2021, αρχικά μόνο με προσχεδιασμένες διαδρομές, συνάπτοντας συμβόλαιο με το πρόγραμμα Access-a-Ride της Αρχής Μεταφορών, με έργο τη μεταφορά ανθρώπων σε μη επείγοντα ιατρικά ραντεβού. Σήμερα στις υπηρεσίες του έχει προστεθεί και η κατά παραγγελία μεταφορά για οποιονδήποτε, διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή.
Ο Ξι εργάζεται για την επέκταση του μοντέλου και σε άλλες πόλεις, όπως η Ατλάντα, το Λας Βέγκας και το Σαν Φρανσίσκο. Αν το πρόγραμμα ευδοκιμήσει, εκτιμά ότι τελικά θα αποτελέσει σημαντική πηγή ανταγωνισμού για τις Uber και Lyft.
«Οι οδηγοί μας μπορούν να γίνουν μέρος της ιστορίας», λέει. «Είναι πραγματικά συναρπαστικό».
