Τesla: Οι ψευδείς ισχυρισμοί του Μασκ για την αυτόνομη οδήγηση της Tesla οδηγούν την εταιρεία στα δικαστήρια
Επί σχεδόν μια δεκαετία, ο Ίλον Μασκ ισχυρίζεται ότι τα οχήματα Tesla μπορούν να κινούνται πραγματικά αυτόνομα. Δεν μπορούν. Τώρα, οι ρυθμιστικές αρχές της Καλιφόρνια, ένα δικαστήριο στο Μαϊάμι και μια νέα ομαδική αγωγή τον καλούν να λογοδοτήσει.
Την Τετάρτη, ένας ομοσπονδιακός δικαστής στο Σαν Φρανσίσκο έκανε δεκτή προς συζήτηση ομαδική αγωγή από ιδιοκτήτες Tesla που μηνύουν την αυτοκινητοβιομηχανία για υπερβολικούς ισχυρισμούς του διευθύνοντος συμβούλου, Ίλον Μασκ, και της εταιρείας σχετικά με την αυτόνομη οδήγηση των ηλεκτρικών οχημάτων της. Είναι το τελευταίο πλήγμα στα σχέδια του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο να επανατοποθετήσει την Tesla ως ηγέτη στην τεχνητή νοημοσύνη και την αυτόνομη οδήγηση, εν μέσω δραματικής επιβράδυνσης στις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων.
Πριν από εννέα χρόνια, ο Μασκ δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι η Tesla έκανε ένα τολμηρό βήμα προς το μέλλον εξοπλίζοντας τη σειρά ηλεκτρικών οχημάτων της με όλη την τεχνολογία που θα χρειαζόταν για να λειτουργήσει πραγματικά αυτόνομα. «Η πλήρης σουίτα αυτονομίας θα είναι στάνταρ εξοπλισμός σε όλα τα οχήματα που κατασκευάζει η Tesla από εδώ και πέρα», είπε. Και καθώς το λογισμικό με τεχνητή νοημοσύνη θα βελτιωνόταν, μια σειρά από ψηφιακές κάμερες, υπερηχητικούς αισθητήρες και ραντάρ θα έδινε στα Tesla πλήρη αυτονομία «Επιπέδου 5», μια ονομασία που υποδηλώνει ρομποτική ικανότητα οδήγησης σε όλες τις συνθήκες. Δεν ήταν αλήθεια τότε. Και δεν είναι ακόμα.
Από αλαζονικές δηλώσεις για τους πυραύλους του μέχρι τις ηλιακές στέγες και την εξοικονόμηση τρισεκατομμυρίων από περικοπές στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, ο Μασκ έχει αποκτήσει τη φήμη του καυχησιάρη και για του ψεύτη. Για χρόνια, αυτή η συνήθεια δεν αποτελούσε μεγάλο πρόβλημα για τις εταιρείες του, την εικόνα του ή τον πλούτο του, αλλά φαίνεται να γίνεται πρόβλημα για την Tesla, που ήδη πλήττεται από πτώση 13% στις παγκόσμιες πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων της στο πρώτο εξάμηνο του 2025.
Η ομαδική αγωγή έπεται μιας άλλης ομοσπονδιακής υπόθεσης στο Μαϊάμι, νωρίτερα αυτόν τον μήνα, καθώς τοπικό δικαστήριο έκρινε ότι η Tesla φέρει μερίδιο ευθύνης για ένα θανατηφόρο δυστύχημα του 2019 το οποίο συνέβη ενώ η λειτουργία Autopilot ήταν ενεργοποιημένη και διέταξε την εταιρεία να καταβάλει αποζημίωση 243 εκατομμυρίων δολαρίων. Εν τω μεταξύ, η εταιρεία μπορεί προσωρινά να χάσει τη δυνατότητα πώλησης αυτοκινήτων στην Καλιφόρνια, την κορυφαία αγορά της στις ΗΠΑ, εάν ένας δικαστής κάνει δεκτή την καταγγελία του Τμήματος Μηχανοκίνητων Οχημάτων της Πολιτείας και αποφασίσει ότι παραπλάνησε τους καταναλωτές υπερβάλλοντας για το επίπεδο αυτόνομης οδήγησης των οχημάτων της.
«Το κύριο ζήτημα είναι ότι τίποτα από αυτά δεν είναι καινούργιο. Όλα αυτά συμβαίνουν εδώ και καιρό», δήλωσε ο Φιλ Κούπμαν, ερευνητής Τεχνολογίας Αυτόνομης Οδήγησης και ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κάρνεγκι Μέλον. «Τώρα βλέπουμε τα πράγματα να μπαίνουν στη θέση τους, αλλά δεν είναι κάτι ξαφνικό», τόνισε.
Οι νομικές αποτυχίες δεν προκαλούν τεράστιο οικονομικό πρόβλημα, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, αλλά προκαλούν πρόβλημα φήμης, καθώς υπονομεύουν τη μόνιμη ρητορική του Μασκ ότι η Tesla είναι ηγέτης στην αυτόνομη οδήγηση, παρά την έλλειψη σαφών αποδείξεων που να το υποστηρίζουν. Η Waymo της Alphabet, που λειτουργεί εμπορικά ρομποταξί σε πέντε μεγάλες πόλεις των ΗΠΑ και τα δοκιμάζει σε άλλες δέκα, έχει εδραιώσει τη θέση της ως ο κυρίαρχος παίκτης σε αυτόν τον χώρο. Ο Μασκ δήλωσε στην ανακοίνωση οικονομικών αποτελεσμάτων της Tesla ότι η εταιρεία θα ξεπεράσει τελικά τη Waymo επειδή το σύστημά της είναι πολύ φθηνότερο, αν και ένα πιλοτικό πρόγραμμα ρομποταξί που ξεκίνησε η Tesla στο Όστιν τον Ιούνιο, με οδηγούς ασφαλείας στο μπροστινό κάθισμα, υποδηλώνει ότι έχει ακόμα πολύ δρόμο μπροστά της.
«Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν πραγματικά ρομποταξί που μεταφέρουν πραγματικούς ανθρώπους σε πραγματικούς δρόμους. Κανένα από αυτά δεν είναι Tesla», δήλωσε ο Μπράιαντ Γουόκερ Σμιθ, ερευνητής Αυτόνομης Οδήγησης και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας. Τον Ιούλιο, ο Σμιθ κατέθεσε ως εμπειρογνώμονας για το Τμήμα Μηχανοκίνητων Οχημάτων της Καλιφόρνια στην υπόθεσή του κατά της Tesla.
Πριν από την έναρξη του δοκιμαστικού προγράμματος στο Όστιν, όπου εδρεύει η Tesla, οι μηχανικοί της εταιρείας δήλωσαν στις ρυθμιστικές αρχές ότι, παρά τα ονόματα Autopilot και Full Self-Driving, το σύστημά της ταξινομείται τεχνικά ως αυτονομία Επιπέδου 2, παρέχοντας υποβοήθηση οδηγού αλλά απαιτώντας την ύπαρξη ανθρώπου πίσω από το τιμόνι για να αναλάβει ανά πάσα στιγμή. Στο τρέχον πιλοτικό πρόγραμμα ρομποταξί, εκτός από έναν τεχνικό ασφαλείας που κάθεται στο μπροστινό μέρος του οχήματος, η Tesla βασίζεται επίσης σε απομακρυσμένους χειριστές που παρακολουθούν τον στόλο της και παρέχουν βοήθεια όταν προκύπτουν προβλήματα, όπως το να κινδυνεύει το όχημα να συγκρουστεί με ένα διερχόμενο τρένο.
Ο Σμιθ, που πρόσφατα δημοσίευσε μια μελέτη που συγκρίνει την απόδοση των ρομποταξί που λειτουργούν από τη Waymo στις ΗΠΑ με αυτά του τεχνολογικού γίγαντα Baidu στην Κίνα, σημείωσε ότι η επιμονή του Μασκ στους μη εφικτούς στόχους του είναι μοναδική. «Υπήρξαν πολλοί υπεραισιόδοξοι ισχυρισμοί στις αρχές της δεκαετίας του 2010», είπε. «Άλλες εταιρείες, ωστόσο, είτε έχουν εκπληρώσει είτε έχουν μετριάσει τους ισχυρισμούς τους».
Το 2019, στην «Ημέρα Αυτονομίας» της Tesla, ο Μασκ καυχήθηκε ότι η εταιρεία του θα έβγαζε ένα εκατομμύριο ρομποταξί στους δρόμους μέχρι το 2020. Αυτό δεν συνέβη. Ούτε κι ο ισχυρισμός του, στην ίδια εκδήλωση, ότι τα πλήρως αυτόνομα Tesla θα γίνονταν πολυτιμότερα με την πάροδο του χρόνου, αποφέροντας έως και 30.000 δολάρια επιπλέον εισόδημα ετησίως για τους ιδιοκτήτες που θα έβαζαν τα αυτοκίνητά τους σε ένα δίκτυο ρομποταξί που διαχειρίζεται η Tesla. Στις τελευταίες μηνιαίες αναφορές τιμών, ο ιστότοπος αγοράς αυτοκινήτων iSeeCars σημειώνει ότι τα μεταχειρισμένα Tesla έχουν χάσει τη μεγαλύτερη αξία ως μάρκα φέτος, σημειώνοντας πτώση 5,3% μόνο τον Ιούλιο.
Ο Μασκ διαφήμισε επίσης τον υπερυπολογιστή Dojo στην παρουσίαση αυτόνομης τεχνολογίας του 2019, λέγοντας ότι θα έδινε στη Tesla μεγάλο πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών για την επεξεργαστική του ισχύ. Αυτόν τον μήνα, ο Μασκ είπε ότι η εταιρεία εγκατέλειψε αυτήν την προσπάθεια.
Υπερβολή…
Σε δικαστικές υποθέσεις, οι δικηγόροι της Tesla υποστήριξαν ότι τα σχόλια του Μασκ είναι «υπερβολές» και δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κυριολεκτικά. Ωστόσο, αυτό δεν είναι κάτι που συνήθως παρατηρείται στις αυτοκινητοβιομηχανίες, δεδομένου ότι η έλλειψη μέριμνας για την ασφάλεια των πελατών μπορεί να οδηγήσει σε εξαιρετικά δαπανηρές αγωγές και νομικές επιπτώσεις. Η Tesla είχε γλιτώσει κι από τα δύο μέχρι πρόσφατα, παρά το γεγονός ότι εκτιμάται ότι 59 θάνατοι έχουν συνδεθεί με τη χρήση του Autopilot και του FSD, σύμφωνα με δεδομένα που συγκεντρώθηκαν στο Tesladeaths.com.
«Αθώοι άνθρωποι έχουν πληρώσει τα ψέματα του Ίλον Μασκ σχετικά με το λογισμικό αυτόνομης οδήγησης της Tesla με τη ζωή τους», δήλωσε ο Νταν Ο’Ντάουντ, μακροχρόνιος επικριτής των ισχυρισμών του Μασκ για την αυτόνομη οδήγηση, ο οποίος ξοδεύει δικά του χρήματα σε διαφημίσεις του Super Bowl για να κοινοποιήσει τα προβλήματα ασφαλείας του Autopilot και του FSD. «Το δικαστήριο του Μαϊάμι δικαίως τιμώρησε τον Μασκ και την Tesla για τα αδιάκοπα ψέματα και τις ψευδείς υποσχέσεις τους σχετικά με το λογισμικό αυτόνομης οδήγησης της Tesla», δήλωσε στο Forbes.
Σε αυτήν την υπόθεση, οι ένορκοι έκριναν ότι την κύρια ευθύνη για το θανατηφόρο δυστύχημα που σκότωσε τον Νάιμπελ Μπεναβίδες Λεόν είχε ο οδηγός, Τζορτζ ΜακΓκι, αλλά θεώρησαν συνυπεύθυνη και την Tesla (κατά 33%) λόγω του ρόλου του Autopilot. Η εταιρεία άσκησε έφεση, αλλά η απόφαση ανοίγει την πόρτα για περισσότερες τέτοιες αγωγές στο μέλλον.
«Η Tesla θέλει να τα έχει όλα», δήλωσε η Μίσι Κάμινγκς, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Μέισον, ειδικός στην τεχνητή νοημοσύνη και σύμβουλος της Ομοσπονδιακής Αρχής Μεταφορών των ΗΠΑ για αυτόνομα οχήματα. «Θέλουν να πουλήσουν αυτοκίνητα λέγοντας στους ανθρώπους ότι μπορούν να μεταφέρονται με Autopilot και Full Self-Driving, αλλά όταν κάποιος πεθαίνει λένε ότι το λάθος είναι αποκλειστικά του οδηγού». Η απόφαση στο Μαϊάμι «ήταν μια απόρριψη αυτής της παράλογης προσέγγισης», είπε. «Οι ένορκοι είδαν και άκουσαν αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με το πρόγραμμα δοκιμών της Tesla που έδειχναν ξεκάθαρα ότι δεν έγινε με τη δέουσα επιμέλεια. Αν πρόκειται να ισχυριστείς ότι το αυτοκίνητό σου μπορεί να οδηγεί μόνο του, τότε σίγουρα θα πρέπει να μπορείς να δείξεις αποτελέσματα δοκιμών που παρέχουν ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία γι’ αυτόν τον ισχυρισμό».
