Γερμανία: Η φόρτιση στον δρόμο πιο ακριβή από τον ανεφοδιασμό με καύσιμα

Κάθε κιλοβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας στους δημόσιους σταθμούς φόρτισης της Γερμανίας κοστίζει στους αυτοκινητιστές κατά μέσο όρο 55 λεπτά στους απλούς φορτιστές και μέχρι και 66 λεπτά στους ταχυφορτιστές. Για μια αυτονομία 100 χιλιομέτρων (με κατανάλωση 20 kWh ηλεκτρικής ενέργειας), το κόστος της ηλεκτρικής φόρτισης ανέρχεται σε 11,10 ευρώ ή 13,11 ευρώ. Για έναν οδηγό οχήματος με κινητήρα εσωτερικής καύσης, η ίδια απόσταση κοστίζει μόνο 10,38 ευρώ (με κατανάλωση έξι λίτρων βενζίνης): ο κλιματικά επιβλαβής ανεφοδιασμός είναι, επομένως, φθηνότερος από τη φόρτιση στο δρόμο. Αυτό προκύπτει από τον έλεγχο σταθμών φόρτισης 2024, τα στοιχεία του οποίου δημοσιεύθηκαν πρόσφατα. Η ανάλυση της Statista αξιολόγησε τα τιμολόγια των κορυφαίων φορέων εκμετάλλευσης για λογαριασμό της εταιρείας LichtBlick.

«Οι τιμές στους σταθμούς καυσίμων και φόρτισης είναι υψηλές για τους αυτοκινητιστές και προωθούν έτσι την κλιματικά επιβλαβή συμπεριφορά. Η εξέλιξη αυτή είναι μοιραία. Για την ανατροπή αυτής της κατάστασης είναι απαραίτητη η ευρεία στροφή από τις μηχανές εσωτερικής καύσης στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, καθώς και φιλικές προς τον καταναλωτή τιμές στους δημόσιους σταθμούς φόρτισης», συμπεραίνει ο Μάρκους Άνταμ, επικεφαλής νομικός της LichtBlick.

Ακριβότερη η φόρτιση παρά την πτώση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας

Οι μέσες τιμές ανά κιλοβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας εμφανίζονται αυξημένες σε σύγκριση με τον τελευταίο έλεγχο των σταθμών φόρτισης – η διαφορά είναι 3 σεντς/kWh στους απλούς φορτιστές και 4 σεντς/kWh στους ταχυφορτιστές. Την ίδια περίοδο, η μέση τιμή της οικιακής ηλεκτρικής ενέργειας έχει μειωθεί.

Επιπλέον, οι συνθήκες πρόσβασης στους δημόσιους σταθμούς φόρτισης καθιστούν επίσης μη ελκυστική τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση. Για παράδειγμα, οι χρήστες ηλεκτρικού αυτοκινήτου πρέπει να καταφεύγουν σε διαφορετικούς παρόχους, ιδίως για υπερτοπικές διαδρομές, οι οποίοι με τη σειρά τους προσφέρουν διαφορετικές επιλογές πρόσβασης. Το αποτέλεσμα είναι ένα κουβάρι από διάφορες κάρτες φόρτισης και εφαρμογές που οι πελάτες πρέπει να έχουν έτοιμες κατά τη διαδικασία εκκίνησης.

Η λεγόμενη ad-hoc φόρτιση, η οποία μπορεί να γίνει με τη βοήθεια ενός κωδικού QR στους σταθμούς φόρτισης, δεν προσφέρει ικανοποιητική εναλλακτική λύση – οι τιμές είναι ακριβότερες από ό,τι για τα τιμολόγια ρεύματος βάσει συμβολαίου, τα οποία οι οδηγοί ηλεκτροκίνητων οχημάτων συνάπτουν απευθείας με τους παρόχους.

Τα τοπικά μονοπώλια καθορίζουν τους όρους φόρτισης και τις τιμές

Ένας βασικός λόγος για τις αυξημένες τιμές των δημόσιων κανονικών σταθμών φόρτισης είναι ο σχηματισμός μονοπωλίων στην αγορά. Τα τοπικά μονοπώλια κατάφεραν να εδραιώσουν τα υψηλά μερίδιά τους στην αγορά με την πάροδο των ετών. Αυτά τα μονοπώλια είναι συνήθως οι αντίστοιχοι τοπικοί προμηθευτές ενέργειας που συνδέονται με τον τοπικό διαχειριστή δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας ή είναι οι ίδιοι διαχειριστές δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας. Μερίδια αγοράς άνω του 80% στα συνήθη σημεία φόρτισης είναι η συνήθης περίπτωση – στην κορυφή, τα μονοπώλια εξασφαλίζουν ακόμη και το 93% του μεριδίου αγοράς στην αντίστοιχη περιοχή τους.

Στο τρέχον μοντέλο αγοράς, οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας δεν μπορούν να προσφέρουν τη δική τους ηλεκτρική ενέργεια στον σταθμό φόρτισης. Αντίθετα, μόνο ο διαχειριστής του σημείου φόρτισης καθορίζει τον προμηθευτή ρεύματος φόρτισης – αυτός είναι συνήθως ο διανομέας του ίδιου του ομίλου. Ως εκ τούτου, οι όροι φόρτισης και οι τιμές καθορίζονται στην πραγματικότητα από τα τοπικά μονοπώλια. Και λόγω της έλλειψης ανταγωνισμού επιβάλλουν υπερβολικές τιμές ρεύματος.

Με την ισχύ τους, τα τοπικά μονοπώλια κάνουν επίσης διακρίσεις εις βάρος τρίτων παρόχων, όπως η LichtBlick, και απαιτούν έως και 89% υψηλότερα τέλη για τη χρήση των σημείων φόρτισης από ό,τι από τους δικούς τους πελάτες. Προκειμένου να είναι σε θέση να προσφέρουν τιμολόγια ρεύματος στους δημόσιους σταθμούς φόρτισης που να καλύπτουν το κόστος, οι τρίτοι πάροχοι μετακυλύουν το τιμολόγιο ρεύματος του συνεργάτη περιαγωγής καθώς και το τέλος περιαγωγής στους πελάτες τους. Συνεπώς, δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν ανταγωνιστικές τιμές για τους χρήστες ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Στην τελευταία τομεακή έκθεσή της, η Επιτροπή Μονοπωλίων επιβεβαίωσε επίσης ότι η δεσπόζουσα θέση του τοπικού παρόχου οδηγεί σε υψηλότερες τιμές φόρτισης στα συνήθη σημεία φόρτισης.

«Τα μονοπώλια στην αγορά των κανονικών σταθμών φόρτισης δεν θα διαλυθούν από μόνα τους, η αγορά χρειάζεται επειγόντως μεταρρύθμιση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προτείνουμε εδώ και χρόνια το μοντέλο μετάδοσης. Οι συνέπειες μιας τέτοιας μεταρρύθμισης θα έχουν θετικό αντίκτυπο στις τιμές για τους κατόχους ηλεκτρικών οχημάτων», λέει ο Adam. «Υπήρξαν επίσης αντίστοιχες εξελίξεις, για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της απελευθέρωσης των τομέων της εγχώριας ηλεκτρικής ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών».

Με το συγκεκριμένο μοντέλο, κάθε προμηθευτής ενέργειας λαμβάνει το δικαίωμα να μεταφέρει την ηλεκτρική του ενέργεια σε δημόσιους σταθμούς φόρτισης. Αυτό σημαίνει ότι το τιμολόγιο δεν εξαρτάται πλέον από την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας και τις τιμές των φορέων εκμετάλλευσης των σταθμών φόρτισης. Σε αντάλλαγμα, ο φορέας εκμετάλλευσης λαμβάνει ένα τέλος χρήσης για την εγκατάσταση, τη λειτουργία και τη συντήρηση του σταθμού φόρτισης, το οποίο περιλαμβάνει επίσης τόκους για το κεφάλαιο που χρησιμοποιήθηκε. Η υποδομή των σταθμών φόρτισης (συγχρηματοδοτείται) από τα τέλη χρήσης και συνεπώς ανεξάρτητα από την κρατική χρηματοδότηση.

Ο ανταγωνισμός προκύπτει από τη δυνατότητα αλλαγής της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας (κατ’ αναλογία με την αλλαγή παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας στα νοικοκυριά). Το πλεονέκτημα για τους αυτοκινητιστές: μπορούν να χρησιμοποιήσουν το τιμολόγιο ρεύματος κίνησης του παρόχου της επιλογής τους σε οποιονδήποτε δημόσιο σταθμό φόρτισης. Σε ένα κοινό πιλοτικό πρόγραμμα, οι LichtBlick, 50Hertz και Stromnetz Berlin έχουν ήδη δοκιμάσει με επιτυχία το σύστημα μετάδοσης σε δημόσιους σταθμούς φόρτισης.