E.E.: Δεν πέρασε η πρόταση οδηγίας για τους εργαζόμενους στις πλατφόρμες – ο ρόλος της Ελλάδας
Η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους εργαζόμενους στις πλατφόρμες, για τη σύνταξη της οποίας χρειάστηκαν μήνες, δεν πέρασε.
Σύμφωνα με την προτεινόμενη οδηγία, οι αυτοαπασχολούμενοι εργαζόμενοι των ψηφιακών πλατφορμών όπως η Uber και η Deliveroo θα μπορούσαν να επαναταξινομηθούν ως υπάλληλοι -και επομένως να τους χορηγηθεί πρόσβαση σε βασικά εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα- εάν πληρούν δύο από τα πέντε καθορισμένα κριτήρια απασχόλησης.
Οι εκπρόσωποι των κρατών μελών υποτίθεται ότι θα έπρεπε απλώς να επικυρώσουν το κείμενο που προέκυψε από τις διαπραγματεύσεις. Όμως, κατά τη διάρκεια της σημερινής συνάντησης, το μπλοκ συγκεκριμένων χωρών (Εσθονία, Λιθουανία, Λετονία, Τσεχία, Ουγγαρία και Ιταλία, υπό την «ηγεσία» της Γαλλίας), κατέστησε σαφές ότι δεν θα υποστήριζε το αποτέλεσμα των θεσμικών συνομιλιών, καθιστώντας αδύνατη την πραγματοποίηση της ψηφοφορίας.
H κατάληξη ήταν μάλλον προδιαγεγραμμένη, καθώς στις 18 Δεκεμβρίου, στην τελευταία τριμερή διαβούλευση μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ευρωκοινοβουλίου και Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το μπλοκ των επτά χωρών είχε εκφράσει αντιρρήσεις όσον αφορά το νομικό τεκμήριο απασχόλησης (με απλά λόγια, ότι οι πλατφόρμες θα έπρεπε να αποδεικνύουν, σε περίπτωση δικαστικής διαμάχης, ότι οι εργαζόμενοι σε αυτές δεν είναι υπάλληλοι). Με τη διαφορά ότι τότε ήταν η Ελλάδα μία από τις χώρες που εξέφρασαν αντιρρήσεις. Σήμερα τη θέση της πήρε η Ιταλία.
Ο επίμαχος φάκελος θα περάσει τώρα στο Βέλγιο, το οποίο πρόκειται να αναλάβει τα ηνία της προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης την 1η Ιανουαρίου.
Το νομικό τεκμήριο της εργασιακής σχέσης (σε αντίθεση με την αυτοαπασχόληση) και ο διοικητικός φόρτος αναφέρθηκαν ως μερικοί από τους λόγους της αντίθεσης των εν λόγω χωρών στην πρόταση οδηγίας.
«Δεν διαθέτουμε την απαραίτητη ειδική πλειοψηφία για να καταλήξουμε σε συμφωνία σχετικά με αυτή τη σημαντική οδηγία», δήλωσε εκπρόσωπος της ισπανικής προεδρίας, επιβεβαιώνοντας την είδηση. «Ως εκ τούτου, αποφασίσαμε να μην υποβάλουμε σήμερα το κείμενο σε επίσημη ψηφοφορία και να το παραδώσουμε στην επερχόμενη βελγική προεδρία για να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις, για τις οποίες τους ευχόμαστε καλή τύχη».
Καθώς σήμερα είναι η τελευταία ημέρα λειτουργίας των ευρωπαϊκών οργάνων για το 2023, μια νέα προσπάθεια για την τροποποίηση του κειμένου και τη συγκέντρωση των απαραίτητων ψήφων δεν είναι πιθανή πριν από τα μέσα Ιανουαρίου, το νωρίτερο.
Εάν οι αλλαγές που ζητούν οι αντιτιθέμενες χώρες είναι σημαντικές, το Συμβούλιο θα αναγκαστεί να ξεκινήσει εκ νέου διαπραγματεύσεις με το Κοινοβούλιο, παρατείνοντας περαιτέρω τη διαδικασία. Οι συννομοθέτες έχουν περιθώριο μέχρι τον Φεβρουάριο για να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις, λόγω της καταληκτικής προθεσμίας που επιβάλλουν οι επόμενες ευρωεκλογές, οι οποίες έχουν προγραμματιστεί για τις αρχές Ιουνίου.
Η απόρριψη της συμφωνίας σε αυτό το στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας είναι εξαιρετικά σπάνια και σημαίνει άσχημα νέα για την οδηγία. Η κίνηση αυτή προκάλεσε συγκρίσεις με τα αιτήματα της Γερμανίας της τελευταίας στιγμής να συμπεριληφθεί εξαίρεση για τα ηλεκτρονικά καύσιμα σε μια σταδιακή απαγόρευση των πωλήσεων αυτοκινήτων με ορυκτά καύσιμα.
Η Ελιζαμπέτα Γκουαλμίνι, ευρωβουλευτής και εισηγήτρια της οδηγίας, προσπάθησε να υποβαθμίσει την κατάσταση και εμφανίστηκε βέβαιη ότι σύντομα θα βρεθεί λύση. «Δεν μπορεί να ειπωθεί ότι η συμφωνία απορρίφθηκε επειδή δεν υπήρξε ψηφοφορία. Υπήρξε αντίσταση από ορισμένες χώρες, αλλά σας διαβεβαιώνω ότι δεν έχουν όλες οι χώρες την ίδια άποψη. Θα συνεχίσουμε να διαπραγματευόμαστε και αναμένουμε να ξεπεράσουμε τις αντιδράσεις και να ολοκληρώσουμε τη διαδικασία υπό τη βελγική προεδρία».
Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Χοακίν Πέρεζ Ρέι, υφυπουργός Απασχόλησης της Ισπανίας, επέρριψε την ευθύνη σε «συντηρητικές και φιλελεύθερες κυβερνήσεις» και δήλωσε ότι η προσωρινή συμφωνία υποστηρίχθηκε από «όλες τις πολιτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εκτός από την ακροδεξιά».
Απ’ ότι φαίνεται, ωστόσο, στην κατάρρευση της συμφωνίας συνέβαλε πρωτίστως -και για πολλοστή φορά- το συνεχιζόμενο λόμπι των πολυεθνικών πλατφορμών κινητικότητας. Δεν είναι τυχαίο το μπαράζ δημοσιευμάτων (και σε ελληνικά μέσα ενημέρωσης) για συλλογή υπογραφών οδηγών ή διανομέων που αντιτίθενται στην οδηγία. Η άσκηση πίεσης εκ μέρους των πλατφορμών έφερε αποτέλεσμα και χαιρετίστηκε από τις ίδιες με ανάρτηση της MoveEU (του συνασπισμού Uber, FreeNow και Bolt) στο διαδίκτυο, που αναφέρει: «Η σημερινή απόρριψη της συμφωνίας για την οδηγία #PlatformWork επιβεβαιώνει ότι το υφιστάμενο κείμενο δεν είναι κατάλληλο. Το τεκμήριο απασχόλησης δεν είναι αυτό που θέλουν οι οδηγοί, όπως έχουν δηλώσει επανειλημμένα. Οι οδηγοί θέλουν να παραμείνουν ανεξάρτητοι, να μπορούν να διευθύνουν τη δική τους επιχείρηση και να εργάζονται σε διάφορες πλατφόρμες. Η μεγαλύτερη νομική αβεβαιότητα και οι εντάσεις δεν είναι αυτό που θέλουν τα κράτη μέλη, όπως αποδεικνύεται από τη σαφή και μεγάλη απόρριψη της προτεινόμενης οδηγίας. Η υιοθέτησή της θα προκαλούσε φόρτο στα εθνικά δικαστήρια και θα αναιρούσε τις θετικές μεταρρυθμίσεις. Οι πλατφόρμες μαζί με τους αυτοαπασχολούμενους οδηγούς θα συνεχίσουν να εργάζονται για να κάνουν τον τομέα #RideHailing ένα περιβάλλον που ωφελεί όλους».
