Μόναχο: Κατηγορούμενος για βιασμό δεν ήταν τελικά ταξιτζής, αλλά οδηγός της Free Now. Παρέμβαση του κλάδου αναγκάζει τα ειδησεογραφικά μέσα να δημοσιεύσουν διορθώσεις στα ρεπορτάζ τους
Πριν από δύο εβδομάδες, όταν ξεκίνησε στο Μόναχο η δίκη για τον βιασμό μιας γυναίκας από οδηγό οχήματος επιβατικών μεταφορών, όλα τα μέσα ενημέρωσης μιλούσαν -λανθασμένα- για έναν οδηγό ταξί. Εν τω μεταξύ, έγινε σαφές ότι το έγκλημα διαπράχθηκε από οδηγό ενοικιαζόμενου αυτοκινήτου που είχε παραγγελθεί μέσω της εφαρμογής Free Now. Πώς όμως μπορεί να προέκυψε η λανθασμένη ορολογία;
Η δίκη ήταν ανοιχτή για το κοινό και συντάκτες διαφόρων ημερήσιων εφημερίδων και ειδησεογραφικών πρακτορείων. Στην αίθουσα άκουγαν συνεχώς τους όρους «ταξί» και «οδηγός ταξί», γι\’ αυτό και τους χρησιμοποίησαν στα ρεπορτάζ τους. Η αιτία βρίσκεται στο κατηγορητήριο, όπως επιβεβαίωσε το γραφείο Τύπου του Περιφερειακού Δικαστηρίου του Μονάχου: «Στο κατηγορητήριο αναφέρεται ότι η παθούσα παρήγγειλε ταξί μέσω της εφαρμογής FreeNow. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, το έγκλημα διαπράχθηκε στο επιβατικό αυτοκίνητο, το οποίο αναφέρεται σε διάφορα σημεία ως “ταξί”».
Η λέξη «ταξί» στο κατηγορητήριο είναι αντικειμενικά εσφαλμένη, διότι ο βιασμός που εξετάζεται στη δίκη δεν διαπράχθηκε σε ταξί (άρθρο 47 του νόμου περί μεταφορών), αλλά σε μισθωμένο αυτοκίνητο (άρθρο 49 του ίδιου νόμου). Το ταξί δεν παίζει ρόλο στην υπόθεση – για την ακρίβεια, το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκε αυτός ο νομικά εσφαλμένος όρος στο κατηγορητήριο έκανε τεράστια ζημιά στη φήμη του κλάδου. Ο νομικά εσφαλμένος όρος βρήκε τον δρόμο του στη δικαστική ακροαματική διαδικασία και ξαφνικά ο κατηγορούμενος αποκαλούνταν «οδηγός ταξί». Η ψευδής αυτή δήλωση υιοθετήθηκε στη συνέχεια και από την Deutsche Presse-Agentur GmbH (dpa), το μεγαλύτερο πρακτορείο ειδήσεων της Γερμανίας, από το οποίο αντλούν υλικό όλοι οι γερμανικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί και οι ημερήσιες εφημερίδες. Δεδομένου ότι τα ρεπορτάζ του dpa θεωρούνται σοβαρά και ενδελεχώς ελεγμένα, συνηθίζεται να δημοσιεύονται χωρίς περαιτέρω συντακτική επεξεργασία.
Τα μέσα ενημέρωσης αναφέρθηκαν στο θέμα και έγραψαν ότι πρόκειται για έναν οδηγό ταξί ο οποίος κατηγορείται ότι βίασε την επιβάτη του, μια νεαρή, μεθυσμένη γυναίκα που είχε αποκοιμηθεί στο πίσω κάθισμα, σε έναν εγκαταλελειμμένο χώρο στάθμευσης σούπερ μάρκετ. Πρώτη απ\’ όλες, η εφημερίδα Bild έκανε αίσθηση με τον τίτλο «Οδηγός ταξί φέρεται να βίασε πελάτη». Στο κείμενο που ακολουθούσε όμως έγραφε, μεταξύ άλλων, ότι «…παρήγγειλε ταξί στις 10 το πρωί μέσω της εφαρμογής Free Now – με οδηγό τον Sercan S». Ακολούθησαν οι Die Zeit, inFranken, Ingolstadt-Today, idowa, Münchner Abendzeitung, Merkur tz, Radio Mainwelle και πιθανώς άλλα μέσα ενημέρωσης που δημοσίευαν ρεπορτάζ για έναν οδηγό ταξί, αντί για έναν οδηγό ενοικιαζόμενου αυτοκινήτου. Κάποια από αυτά τα μέσα έστειλαν δημοσιογράφους τους στη δίκη και κάποια άλλα δημοσίευαν το ρεπορτάζ του dpa.
Κρίσιμο ρόλο στη διευκρίνιση της επαγγελματικής ιδιότητας του κατηγορούμενου έπαιξε ο Τόμας Κρόκερ, πρόεδρος της εταιρείας Taxi München eG και της ομοσπονδίας Landesverband Bayerischer Taxi und Mietwagenunternehmen e.V. Προσπάθησε να βρει στο σύστημα του ραδιοφωνικού του κέντρου την παραγγελία ταξί που αποτέλεσε την αρχή της εγκληματικής ενέργειας. Μάταια. Το κέντρο ταξί IsarFunk δεν είχε επίσης αντίστοιχη εντολή. Κατόπιν έρευνας στην αστυνομία, ο Κρόκερ επιβεβαίωσε ότι το αυτοκίνητο στο οποίο έγινε το έγκλημα δεν ήταν ταξί, αλλά ένα μαύρο Opel – ένα ενοικιαζόμενο αυτοκίνητο της Free Now.
Ο Κρόκερ παρενέβη, μεταξύ άλλων, στην εφημερίδα Bild, η οποία έκανε άμεση διόρθωση. Παράλληλα, επέστησε την προσοχή της συντακτικής ομάδας του πρακτορείου dpa στο λάθος. Το dpa με τη σειρά του, ειδοποίησε όλα τα συνεργαζόμενα μέσα και δημοσίευσε μια διόρθωση: «Μια προηγούμενη έκδοση του άρθρου αναφερόταν σε \”ταξί\”. Οι όροι ταξί και οδηγός ταξί διαγράφηκαν από το ρεπορτάζ. Οι όροι εμφανίζονταν στο κατηγορητήριο, αλλά η εισαγγελία εξήγησε αργότερα ότι δεν επρόκειτο για ταξί με την κλασική έννοια».
Οι ειδησεογραφικές πύλες Zeit και Radio Mainwelle, επίσης αφαίρεσαν τους όρους «ταξί» και «οδηγός ταξί» από το αρχικό ρεπορτάζ. Τώρα γράφουν για έναν «οδηγό», ένα «αυτοκίνητο» και έναν «διαδικτυακό πάροχο υπηρεσιών οδήγησης». Εξακολουθούν να μην χρησιμοποιούν τη λέξη «ενοικιαζόμενο αυτοκίνητο».
Η δίκη βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, ενώ έχουν προγραμματιστεί ως περαιτέρω δικάσιμοι οι 30.06.2023, 05.07.2023, 11.07.2023 και 12.07.2023. Εδώ, θα ήταν πλέον επιτακτική ανάγκη στις συνεδριάσεις αυτές, οι όροι «ταξί» και «ταξιτζής» να απαλειφθούν από τον προφορικό λόγο που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της δίκης. Σε ερώτηση αν θα το πράξουν, η αρμόδια Εισαγγελία και το Γραφείο Τύπου του δικαστηρίου δεν έχουν απαντήσει ακόμη.
