Γιατί το «ιπτάμενο ταξί» είναι το μέλλον της αεροπορικής βιομηχανίας και όχι του τομέα των ταξί
Η ιδέα των ιπτάμενων ταξί κατακτά τα πρωτοσέλιδα και τη φαντασία, υποσχόμενη μια μελλοντική λύση για την αστική συμφόρηση. Αλλά το ερώτημα παραμένει: είναι τα ιπτάμενα ταξί πραγματικά ταξί; Μια προσεκτικότερη εξέταση των χαρακτηριστικών τους δείχνει ότι έχουν περισσότερα κοινά με την ιδιωτική αεροπλοΐας παρά με τον τομέα των ταξί.
Για να προσδιοριστεί αν τα ιπτάμενα ταξί μπορούν να χαρακτηριστούν ταξί, είναι σημαντικό να οριστεί τι είναι ταξί. Ένα παραδοσιακό ταξί λειτουργεί ως όχημα δημόσιας μίσθωσης που υποχρεούται να εξυπηρετεί επιβάτες εντός της επιχειρησιακής του δικαιοδοσίας. Τα ταξί διακρίνονται από τη χρήση ταξίμετρου, εξασφαλίζοντας μια ρυθμιζόμενη, δίκαιη δομή κομίστρου. Ίσως το πιο σημαντικό, τα ταξί διακρίνονται για την παροχή μιας βολικής υπηρεσίας μεταφέροντας τους επιβάτες απευθείας στον προορισμό τους, ανεξάρτητα από το πόσο απομακρυσμένη ή πολυσύχναστη είναι η τοποθεσία.
Τα ιπτάμενα ταξί, όπως παρουσιιάζονται σήμερα, δεν πληρούν αυτά τα βασικά κριτήρια. Σε αντίθεση με τα «κανονικά» ταξί, τα ιπτάμενα οχήματα είναι απίθανο να μεταφέρουν το ευρύ κοινό. Αντίθετα, αναμένεται να λειτουργούν περισσότερο σαν ιδιωτικά οχήματα ενοικίασης ή πλατφόρμες κινητικότητας στον αέρα με την απαίτηση της προκράτησης, καθώς δεν γίνεται να τα σταματήσει κάποιος… στον δρόμο. Αυτό περιορίζει σημαντικά την προσβασιμότητά τους ως επιλογή δημόσιας μεταφοράς.
Μια άλλη σημαντική απόκλιση από τα παραδοσιακά ταξί είναι η εξάρτηση των ιπτάμενων ταξί από καθορισμένες περιοχές προσγείωσης και απογείωσης. Ενώ τα επίγεια ταξί μπορούν να κυκλοφορούν σε στενούς δρόμους των πόλεων, να παραλαμβάνουν επιβάτες στο πεζοδρόμιο και να τους αφήνουν έξω από την πόρτα τους, τα ιπτάμενα οχήματα θα χρειαστούν υποδομές προσαπογείωσης. Αυτό σημαίνει ότι είναι απίθανο να ικανοποιήσουν τη ζήτηση που καθορίζει την πρακτικότητα ενός ταξί.
Η απουσία ταξίμετρου απομακρύνει περαιτέρω τα ιπτάμενα ταξί από το παραδοσιακό μοντέλο. Ένα ταξίμετρο εξασφαλίζει ότι οι τιμές των ναύλων υπολογίζονται με διαφάνεια, βάσει της απόστασης, του χρόνου και των τοπικών κανονισμών. Τα ιπτάμενα ταξί, ωστόσο, αναμένεται να υιοθετήσουν ένα μοντέλο τιμολόγησης πιο κοντά σε αυτό της αεροπορικής βιομηχανίας. Οι ναύλοι θα είναι πιθανότατα δυναμικοί, επηρεαζόμενοι από τη ζήτηση, την απόσταση και το λειτουργικό κόστος – όπως συμβαίνει με τα ιδιωτικά τζετ ή τις αεροπορικές εταιρείες. Αυτό αφαιρεί το στοιχείο της προβλέψιμης και τυποποιημένης τιμολόγησης που οι επιβάτες ταυτίζουν με τα παραδοσιακά ταξί.
Η σύγκριση με την αεροπορική βιομηχανία δεν τελειώνει εδώ. Τα ιπτάμενα ταξί πρόκειται να προσφέρουν υπηρεσίες υψηλής ποιότητας που απευθύνονται σε επιβάτες με υψηλότερο εισόδημα. Αν και οι κατασκευαστές τους μπορεί να στοχεύουν στη διεύρυνση της προσβασιμότητας με την πάροδο του χρόνου, η αρχική εστίαση στην αποκλειστικότητα ενισχύει περαιτέρω την ταύτισή τους τους με τα ιδιωτικά αεροπορικά ταξίδια και όχι με τις δημόσιες μισθωμένες μεταφορές.
Αξίζει επίσης να εξεταστεί το ρυθμιστικό τοπίο. Τα ταξί λειτουργούν βάσει αυστηρών κανόνων της τοπικής αυτοδιοίκησης, που συχνά απαιτούν ειδικές άδειες, δοκιμές και τήρηση των τοπικών κανονισμών. Τα ιπτάμενα ταξί, αντίθετα, εισέρχονται σε αχαρτογράφητο έδαφος. Η λειτουργία τους θα διέπεται, πιθανότατα, από τις αεροπορικές αρχές και όχι από τις τοπικές αρχές αδειοδότησης.
Στην ουσία, τα ιπτάμενα ταξί είναι μια φυσική επέκταση της αεροπορικής βιομηχανίας και όχι ένας επαναπροσδιορισμός του τομέα των ταξί. Ίσως μια μέρα διαδραματίσουν ρόλο στην αστική κινητικότητα, προσφέροντας μια εναλλακτική λύση υψηλής ταχύτητας για μακρινά ταξίδια ή για την παράκαμψη της κυκλοφοριακής συμφόρησης δρόμων. Ωστόσο, η εξάρτησή τους από την προκράτηση, η εξειδικευμένη υποδομή και τα συστήματα τιμολόγησης που βασίζονται στην αεροπλοΐα τα τοποθετούν σταθερά εκτός του παραδοσιακού μοντέλου ταξί.
Προς το παρόν, τα ταξί παγκοσμίως παραμένουν η πραγματική λύση, παρέχοντας υπηρεσίες πόρτα-πόρτα για όλους, χωρίς την ανάγκη για βάσεις προσγείωσης ή υψηλές τιμές. Ενώ οι ουρανοί μπορεί μια μέρα να φιλοξενήσουν μια νέα γενιά μεταφορών, το έδαφος παραμένει η αδιαμφισβήτητη επικράτεια του ταξί.
