Νέοι κανόνες εργασίας στην Ισπανία: ΟΙ συνεργάτες των ψηφιακών πλατφορμών πρέπει να ταξινομηθούν ως υπάλληλοι
Εκ διαμέτρου αντίθετες –και προστατευτικές προς τις ψηφιακές πλατφόρμες- οι θέσεις του Ελληνικού Υπουργείου Εργασίας όπως ορίζονται στο νέο εργασιακό νομοσχέδιο και ιδιαίτερα στο άρθρο 68
Η ισπανική κυβέρνηση έχει εκδώσει έναν κανονισμό που απαιτεί από τους επιχειρηματίες ψηφιακών πλατφορμών να ταξινομήσουν τους αυτοαπασχολούμενους συνεργάτες τους ως εργαζόμενους. Οι εταιρείες έχουν τώρα τρεις μήνες για να εφαρμόσουν αυτούς τους νέους κανόνες.
Ο κανονισμός, που τέθηκε σε ισχύ αυτήν την εβδομάδα, θεωρείται ένας από τους πρώτους νόμους στην Ευρώπη σχετικά με τα δικαιώματα των εργαζομένων στην συνεργατική οικονομία. Η ισπανική κυβέρνηση είχε ήδη συμφωνήσει σε αυτό πριν από δύο εβδομάδες. Ακολουθεί μια απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ισπανίας πέρυσι, στην οποία οι εταιρείες ψηφιακών πλατφορμών διατάχθηκαν να ταξινομήσουν τους ταχυμεταφορείς και τους οδηγούς τους ως εργαζόμενους. Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου αποφάσισε επίσης το Φεβρουάριο ότι η Uber πρέπει να χαρακτηρίσει τους συνεργάτες της ως «υπαλλήλους». Στις Κάτω Χώρες, εκκρεμεί δικαστική διαδικασία εναντίον της Uber με σκοπό παρόμοια ταξινόμηση.
Το πρόσφατα εγκριθέν ισπανικό διάταγμα αποσκοπεί στην αποσαφήνιση της νομικής θέσης χιλιάδων οδηγών. \”Ο κανονισμός που εγκρίθηκε μας φέρνει στο προσκήνιο μιας τεχνολογικής αλλαγής που δεν μπορεί να αφήσει πίσω τα δικαιώματα των εργαζομένων\”, δήλωσε η υπουργός Εργασίας Γιολάντα Ντίαζ.
Οι νέοι κανόνες τίθενται σε ισχύ αμέσως και τώρα δίνουν στις εταιρείες 90 ημέρες για να προσαρμοστούν. Σύμφωνα με υπολογισμούς του Υπουργείου Εργασίας, έχουν ήδη εντοπιστεί σχεδόν 17.000 οδηγοί χωρίς σύμβαση.
Υπάρχει επί του παρόντος μια παγκόσμια συζήτηση σχετικά με τον τρόπο προστασίας των δικαιωμάτων των εργαζομένων στην συνεργατική οικονομία . Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε μια φάση δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με πιθανούς πανευρωπαϊκούς κανονισμούς.
Η κριτική από την Uber και ορισμένες άλλες εταιρείες της συνεργατικής οικονομίας ήταν σκληρή: \”Αυτός ο κανόνας θα βλάψει άμεσα χιλιάδες εργαζόμενους που χρησιμοποιούν ευέλικτες εφαρμογές\”, δήλωσε εκπρόσωπος της Uber. \”Είπαν μόνοι τους ότι δεν θέλουν να χαρακτηριστούν ως υπάλληλοι\”.
\”Το διάταγμα που εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο είναι ένα μεγάλο πλήγμα για το μέλλον της ψηφιακής οικονομίας στην Ισπανία\”, δήλωσε ο Adigital, μια βιομηχανική ένωση ψηφιακών εφαρμογών όπως η Deliveroo.
Παρόλο που η ισπανική κυβέρνηση φαίνεται να έκλεισε την πόρτα σε «ανεξάρτητους» εργαζομένους, η νέα νομική κατάσταση δεν είναι ακόμη απολύτως σαφής. Είναι πιθανό να ακολουθήσουν ορισμένες αγωγές. Οι περισσότερες εταιρείες εφαρμογών έχουν ήδη αρχίσει να προετοιμάζονται για τους νέους κανόνες αναζητώντας νέα επιχειρηματικά μοντέλα που θα τους επιτρέψουν να παραμείνουν σε καθεστώς κερδοφορίας.
Εκτός από το μέτρο για την ταξινόμηση των εργαζομένων στις πλατφόρμες, η ισπανική κυβέρνηση έχει υιοθετήσει κι άλλους νέους κανόνες που απαιτούν από τις εταιρείες να εξηγήσουν στους υπαλλήλους τους πώς ακριβώς λειτουργούν οι αλγόριθμοί τους. Αυτό το μέτρο ισχύει για όλες τις πλατφόρμες. «Οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν ποια κίνητρα έχουν οι επιχειρηματικές αποφάσεις», δήλωσε η υπουργός Εργασίας Γιολάντα Ντίαζ.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο Χατζηδάκη για το ίδιο θέμα
Άρθρο 68 – Συμβατική σχέση συνεργατικών ψηφιακών πλατφορμών με παρόχους υπηρεσιών
Διευκρινίζεται ότι η σχέση των παρόχων υπηρεσιών προς τις συνεργατικές ψηφιακές πλατφόρμες μπορεί να λάβει τη συμβατική μορφή είτε της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας, είτε της σύμβασης ανεξάρτητων υπηρεσιών/ έργου.
Τίθενται τα κριτήρια που έχει καθορίσει η νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (υπόθεση C-692/19, Yodel Delivery Network Ltd) για τη διάκριση μεταξύ των περιπτώσεων παροχής εξαρτημένης εργασίας και ανεξάρτητων υπηρεσιών σε ψηφιακές συνεργατικές πλατφόρμες.
Ο πάροχος που πληροί όλα τα σωρευτικώς απαριθμούμενα κριτήρια, τα οποία είναι ενδεικτικά της ανεξάρτητης δράσης του (χρήση υπεργολάβων, δικαίωμα να επιλέγει ποια έργα θα εκτελέσει, δυνατότητα για παροχή υπηρεσιών προς τρίτους, καθορισμός από τον ίδιο του χρόνου παροχής των υπηρεσιών του) τεκμαίρεται ότι παρέχει τις υπηρεσίες του υπό καθεστώς παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών ή έργου. Ορίζεται ότι όποιος δεν πληροί κανένα από τα παραπάνω κριτήρια τεκμαίρεται ότι εργάζεται με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας. Εάν πληρούνται κάποια και όχι όλα από τα κριτήρια αυτά, δεν δημιουργείται κάποιο τεκμήριο, αλλά κατά περίπτωση κρίνεται από το αρμόδιο Δικαστήριο εάν ο πάροχος υπηρεσιών απασχολείται ως μισθωτός ή προσφέρει τις υπηρεσίες του ως ελεύθερος επαγγελματίας. Κάποια και όχι όλα από τα κριτήρια αυτά, δεν δημιουργείται κάποιο τεκμήριο, αλλά κατά περίπτωση κρίνεται από το αρμόδιο Δικαστήριο εάν ο πάροχος υπηρεσιών απασχολείται ως μισθωτός ή προσφέρει τις υπηρεσίες του ως ελεύθερος επαγγελματίας.
