Αστικά διόδια, η νέα τάση που υιοθετούν οι ευρωπαϊκές πόλεις για να περιορίσουν την πρόσβαση με αυτοκίνητο στο κέντρο
Αντιμέτωποι με την υποχρέωση σε λιγότερο από ένα χρόνο να δημιουργηθούν νέες ζώνες χαμηλών εκπομπών, τα αστικά διόδια αναδεικνύονται, για πολλούς, ως εναλλακτική λύση. Κάποιες πόλεις το μελετούν ήδη. Μεγάλες μητροπόλεις, όπως το Λονδίνο, το Ντάλας, η Σιγκαπούρη, το Μιλάνο, η Στοκχόλμη ή η Κοπεγχάγη, διαθέτουν ήδη αυτό το είδος συστήματος πρόσβασης στους δρόμους τους και μάλιστα με επιτυχία. Πριν από ένα χρόνο η Seopan , η ένωση εργοδοτών μεγάλων κατασκευαστικών εταιρειών και αντιπροσώπων, ζήτησε αστικά διόδια για τη Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη , παρέχοντας εγγυήσεις ότι θα μείωνε τη συμφόρηση μεταξύ 30 και 50 % στις ώρες αιχμής, μειώνοντας τις εκπομπές CO2 έως και 15%.
Οι υποχρεωτικές νέες Ζώνες Χαμηλών Εκπομπών που έχει εγκρίνει η κυβέρνηση για όλες τις ισπανικές πόλεις με περισσότερους από 50.000 κατοίκους , καθώς και για νησιωτικές περιοχές με περισσότερους από 20.000 κατοίκους, ανοίγει τώρα τη συζήτηση για το πόσο δίκαια είναι τα αστικά διόδια, αφού απαιτείται επιπλέον πληρωμή για όσους θέλουν να έχουν πρόσβαση στην πόλη. Η Σιγκαπούρη είναι μια από τις πόλεις που έχουν ήδη ηλεκτρονικά αστικά διόδια.
Το σχέδιο για αστικά διόδια στην Βαλένθια
Στη Βαλένθια το ενδεχόμενο ήδη μελετάται . Πρόσφατα επιλέχτηκε ως μία από τις 100 ευρωπαϊκές πόλεις που θα εργαστούν για να είναι κλιματικά ουδέτερες έως το 2030 (μια πρόκληση που αναμένεται να είναι αδύνατη χωρίς νέα, πιο δυναμικά μέτρα). Η πόλη συζητά ήδη ένα νέο αστικό σύστημα διοδίων ( « ecopeaje», όπως ονομάζεται) για την εξάλειψη έως και 20% της κυκλοφορίας προς την πόλη με δικαιότερο τρόπο.
Το σχέδιο θα παρουσιαστεί τον ερχόμενο Ιούνιο στο Δημοτικό Συμβούλιο για να διαπιστωθεί πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί στη Βαλένθια. Καθοδηγούμενο από το Τμήμα Καινοτομίας και εγκεκριμένο από αυτό της Βιώσιμης Κινητικότητας, το Δημοτικό Συμβούλιο θα είναι εκείνο που πρέπει να αποφασίσει εάν θα εφαρμόσει ή όχι, αυτό το νέο σύστημα αστικών διοδίων.
Τα αστικά διόδια είναι ένα μέτρο που βασίζεται κυρίως την πληρωμή για πρόσβαση σε μια περιοχή της πόλης . Στις περισσότερες πόλεις όπου εφαρμόζεται, τα χρήματα που συγκεντρώνονται πηγαίνουν σε ένα ταμείο για να βελτιωθούν οι δημόσιες συγκοινωνίες ή η ποιότητα κινητικότητας της μητροπολιτικής περιοχής. Η αρχή στην οποία βασίζεται είναι αυτή της πράσινης φορολογίας, δηλαδή « αυτός που ρυπαίνει πληρώνει ».
Ωστόσο, η ζώνη χαμηλών εκπομπών ρύπων αρχίζει να αμφισβητείται από τη Δικαιοσύνη για τον μεροληπτικό της παράγοντα απέναντι σε όσους δεν έχουν την αγοραστική δύναμη να αλλάξουν αυτοκίνητα. Γι αυτό τον λόγο είχε ακυρωθεί δικαστικά η ζώνη χαμηλών εκπομπών στην Βαρκελώνη. Στην Βαλένθια όμως δεν θα απαγορευόταν η είσοδος οχήματος, επομένως δεν θα εφαρμοζόταν κανένας παράγοντας διάκρισης, κάτι που συμβαίνει αλλού , όπου άτομα χωρίς αγοραστική δύναμη δεν μπορούν να αλλάξουν αυτοκίνητα και, επομένως, δεν μπορούν ποτέ να έχουν πρόσβαση σε αυτά.
Αυτά τα αποκαλούμενα «ecopeajes» εφαρμόζουν έναν συντελεστή σε κάθε αυτοκίνητο, με βάση διαφορετικές παραμέτρους , όπως εισόδημα, λειτουργική ποικιλομορφία, μεγάλη οικογένεια, αυτοαπασχολούμενους, ηλεκτρικά οχήματα κ.λ.π . Καθορίζει επίσης κατ\’ αποκοπή τιμές για τους εργαζόμενους που πρέπει να ταξιδεύουν καθημερινά μέσω απαγορευμένων περιοχών.
Το έργο της Βαλένθια θεσπίζει ακόμη και τον μηχανισμό ελέγχου . Αντί για κάμερες, τα αστικά διόδια θα παρακολουθούνται με δορυφορικό GPS που ποσοτικοποιεί τη διαδρομή κάθε αυτοκινήτου, μέσω της εγκατάστασης συσκευής που κοστίζει 5 ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Υπουργείου Μεταφορών.
